Sivjet Çmimi Nobel në fizikë shkon për treshen që krijoi ndezje të shpejta drite për të parë lëvizjen e elektroneve

Çmimi Nobel i këtij viti në Fizikë shpërblen eksperimentet me dritën që kapin “momentet më të shkurtra”.

Çmimi shkon për Pierre Agostini, Ferenc Krausz dhe Anne L’Huillier.

Puna e tyre tregoi një mënyrë për të krijuar impulse jashtëzakonisht të shkurtra drite që mund të përdoren për të matur proceset e shpejta në të cilat elektronet lëvizin ose ndryshojnë energjinë.

Fituesit do të ndajnë çmimin prej 10 milionë kronash suedeze (800,000 £).

Akademia Mbretërore Suedeze e Shkencave tha se eksperimentet e tre laureatëve prodhuan “pulse drite aq të shkurtra sa ato maten në attosekonda”.

Një attosekond është një kuintiliontë e sekondës – është për një sekondë sa është një sekondë për moshën e Universit.

Puna e tyre tregoi se këto impulse të shkurtra pothuajse të paimagjinueshme mund të përdoren për të kapur imazhe të proceseve që ndodhin brenda atomeve dhe molekulave të vogla.

Prof Pierre Agostini është i bazuar në Universitetin Shtetëror të Ohajos në SHBA.

Prof Ferenc Kraus është në Institutin Max Planck të Optikës Kuantike në Gjermani dhe Prof Anne L’Huillier është nga Universiteti Lund, Suedi.

Çmimi Nobel në Fiziologji ose Mjekësi, i shpallur të hënën, iu dha një çifti shkencëtarësh që zhvilluan teknologjinë që çoi në vaksinat mRNA Covid.

Profesorët Katalin Kariko dhe Drew Weissman ndanë çmimin./21Media