Evropa po përballet me ringjalljen e fruthit, shkak niveli i ulët i vaksinimit
Autoritetet evropiane paralajmëruan për rrezikun që paraqet mbulimi i ulët i vaksinimit kundër fruthit dhe parashikimet më të këqija janë realizuar. Sëmundja është lehtësisht e parandalueshme me dy doza vaksinash, dhe praktikisht u zhduk në Evropë gjatë izolimit të Covid-19.
Por në muajt e fundit, ajo është ringjallur shumë fuqishëm në disa zona.
Tre persona, dy prej tyre foshnja, vdiqën në Rumani, e cila e shpalli fruthin një “epidemi kombëtare” në dhjetor.
Në Mbretërinë e Bashkuar, dhjetëra fëmijë janë shtruar në spital në qytetin e Birmingham që nga nëntori, sipas mediave lokale, autoritetet britanike po i detyrojnë të miturit e pa vaksinuar në qytet të izolohen në shtëpi nëse kanë qenë në kontakt me dikë që është i sëmurë, kanë raportuar mediat e huaja.
Austria ka luftuar kundër fruthit që nga fillimi i vitit 2023 me disa shpërthime që kanë çuar në afro 200 raste.
Ndërsa në një shkollë në Guilherand-Granges, në departamentin francez të Ardèche, dhjetëra fëmijë të pa vaksinuar u infektuan, me 60 raste të zbuluara dhe disa pacientë të shtruar në spital.
Sipas statistikave të vitit 2022 nga Qendra Evropiane për Parandalimin dhe Kontrollin e Sëmundjeve (ECDC), mbulimi mesatar i vaksinimit në Bashkimin Evropian është dukshëm më i ulët – 92.4% për dozën e parë dhe 89.7% për të dytën. Organizata, megjithatë, paralajmëron se këto përqindje kanë rënë në vende si Rumania gjatë dekadës së fundit, duke rënë respektivisht në 78% dhe 62%.
“Numri i përgjithshëm i rasteve të fruthit në BE/EEA është në rritje të vazhdueshme që nga qershori 2023. Duke marrë parasysh mbulimin jo optimal të vaksinimit për dozën e dytë ≥95% në shumicën e vendeve të BE/ZEE priten më shumë raste të fruthit në muajt e ardhshëm dhe në pranverë”, paralajmëroi EDCD në raportin e fundit të kërcënimeve të sëmundjeve ngjitëse.
Quique Bassat, pediatër dhe epidemiolog në Institutin e Shëndetit Global të Barcelonës (ISGlobal), shpjegon se lufta kundër virusit të fruthit është shumë komplekse. “Është një nga më ngjitësit që ekziston, që të detyron të ruash sistematikisht mbulimin e vaksinimit mbi 95% për të parandaluar qarkullimin e tij. Çdo pikë që bie nga ajo përfaqëson një rrezik të konsiderueshëm, pasi zakonisht të pa imunizuarit priren të grupohen në zona ose grupe të caktuara dhe të formojnë xhepa të popullsisë së ndjeshme. Herët a vonë, virusi do t’i arrijë ata dhe do të shkaktojë një shpërthim”, tha ai.
Vitet e fundit, autoritetet e shëndetit publik janë përballur me vështirësi të shtuara, të tilla si lëvizja kundër vaksinave dhe sfida e përcjelljes së mesazheve të shëndetit publik te grupet që mund të ndërpriten për shkak të situatës së tyre socio-ekonomike ose kulturore.
Vaksina e fruthit jepet në dy doza, e para kur fëmija mbush një vjeç dhe e dyta kur ai është tre ose katër vjeç, në varësi të autoriteteve shëndetësore vendase. Vaksina e fruthit mbron edhe nga rubeola dhe shytat, për këtë arsye quhet vaksina MMR.
“Është një sëmundje për të cilën duhet të kemi shumë respekt sepse mund të shkaktojë sëmundje shumë të rënda dhe madje vdekjen e një në çdo 1000 fëmijë të infektuar. Dhe nëse vdekja e një fëmije është gjithmonë një tragjedi, është shumë më tepër kur vjen si pasojë e një sëmundjeje që është kaq lehtë e parandalueshme falë vaksinave,” shpjegon Antoni Trilla, kreu i shërbimit të Mjekësisë Parandaluese në Klinikën Spitalore në Barcelonë, Spanjë.
Sëmundja transmetohet nga kontakti me personin tashmë të infektuar (pikat mikroskopike të pështymës që notojnë në ajër). Pas një periudhe inkubacioni prej shtatë deri në 14 ditë, shfaqen simptomat e para, temperaturë e lartë, kollë dhe rrjedhje hundësh. Skuqja karakteristike e lëkurës vjen nga tre deri në pesë ditë më vonë. Komplikimet më të rrezikshme që mund të çojë virusi janë pneumonia, sëmundjet neurologjike dhe verbëria.
Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) vendosi objektivin e mbulimit 95% të vaksinave për të çrrënjosur një ditë sëmundjen. Ideja është të arrihet i ashtuquajturi imunitet i tufës , që do të thotë se ata që nuk mund të imunizohen (për shembull, për shkak të moshës) janë gjithashtu të mbrojtur. Me fjalë të tjera, i gjithë komuniteti, jo vetëm individi, është i mbrojtur.
Në Rumani, dy nga tre vdekjet ishin foshnja shtatë muajshe, të cilat ende nuk kishin mundur të merrnin vaksinën. Për arsye sigurie, nuk duhet të administrohet derisa fëmija të mbush një vjeç, megjithëse në situata krize epidemike, si ajo që prek aktualisht Rumaninë, përdorimi i tij mund të shtrihet edhe tek foshnjat nga 9 deri në 11 muajsh./21Media