Shqipëria në krye të Këshillit të Sigurimit, Rama do drejtojë mbledhjen e parë në OKB

Përfaqësuesi i Përhershëm i Shqipërisë në Organizatën e Kombeve të Bashkuara, Ferit Hoxha, vendi i të cilit mban presidencën e radhës të organit prej 15 vendesh, deklaroi se debati i hapur më 20 shtator, i kryesuar nga kryeministri i vendit, Edi Rama do të jetë një mundësi për një samit të vërtetë mbi Ukrainën, çka nuk ka ka ndodhur që nga fillimi i luftës.

Që nga shkurti i vitit 2022, lufta e vazhdueshme jo vetëm që ka shkatërruar jetën në Ukrainë, por ka pasur edhe pasoja të shumta negative për vendet në rajon, arkitekturën evropiane dhe mbarë botën.

Debati i hapur, më 14 shtator, mbi avancimin e partneritetit humanitar publiko-privat do të drejtohet nga ministrja e Punëve të Jashtme të Shqipërisë dhe do të fokusohet në mënyrat për të mobilizuar burimet private në mënyrë më efektive.

Duke theksuar nevojën për të zgjeruar “rrezen e kontributeve”, Hoxha tha se takimi do të shpallë krijimin e një aleance humanitare të sektorit privat që do të shërbejë si një platformë për korporatat e mëdha që të bashkohen.
Takimet e tjera në shtator do të fokusohen në Lindjen e Mesme, Sirinë, Jemenin, Afganistanin, Republikën Demokratike të Kongos, Misionin e Kombeve të Bashkuara për Ndihmën e Tranzicionit të Integruar në Sudan (UNITAMS), Misionin e Kombeve të Bashkuara në Sudanin e Jugut (UNMISS) dhe të Bashkuara Operacionet paqeruajtëse të kombeve.

Më tej, Këshilli pritet të miratojë disa rezoluta, me ato që kanë të bëjnë me Ekipin Hetues të Kombeve të Bashkuara për të promovuar përgjegjësinë për krimet e kryera nga ISIS-i (UNITAD) dhe Operacioni Mesdhetar i Forcave Detare të Bashkimit Evropian tashmë në planin e punës.

Ai shtoi se gjithashtu pret që Këshilli së shpejti të negociojë një deklaratë për situatën në Haiti.

Duke vënë në dukje se Këshilli pritet të ketë takime me kërkesë të shteteve anëtare, ai nënvizoi nevojën për të vendosur një ekuilibër midis takimeve të hapura dhe konsultimeve – një mjet për diskutime kuptimplotë për të gjetur gjuhën e përbashkët për çështje komplekse.

Ai gjithashtu theksoi përkushtimin e përbashkët për gratë, paqen dhe sigurinë, duke u shprehur se do të privilegjojë praninë e grave në terren.

Duke iu përgjigjur pyetjeve të shumta të gazetarëve në lidhje me takimin e 20 shtatorit, ai tha se “pothuajse mund të konfirmoj” se presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky do të marrë pjesë – duke shënuar praninë e tij të parë në Këshillin e Sigurimit.

”Nuk ka pasur ende një takim në nivel të kryetarëve të shteteve apo qeverive për këtë temë”, theksoi ai, duke shtuar se do të përcaktohen rrugët se si mund të përfundojë kjo situatë dhe si mund të nisë një proces kuptimplotë paqeje.

Ai shtoi se procesi i paqes duhet të respektojë integritetin territorial dhe sovranitetin e Ukrainës brenda kufijve të saj të njohur ndërkombëtarisht.

Në pyetjet rreth debatit të hapur të 14 shtatorit, ai tha se CEO i Mastercard dhe Eric Schmidt – ish-CEO i Google – pritet të informojnë Këshillin dhe se gjithsej 15 deri në 18 korporata të mëdha do të përfaqësohen në sallë.

”Takimi do të shërbejë si nxitje për të nisur idenë, e cila do të konsolidohet me kalimin e kohës”, shtoi ai.
Për shqetësimin nëse sektori privat mund të përdorë OKB-në si një forum për vetëpromovim, ai u përgjigj se “unë nuk mendoj se Google ka nevojë që OKB të promovohet”.

”Përkundrazi, ne kemi nevojë për ta”, tha Hoxha.

Ai gjithashtu shtroi çështjen mbi dështimin e Këshillit për të fituar besimin e njerëzve në Afganistan, Myanmar, Sudan, Libi, Jemen, Siri dhe Palestinë.

”Sa herë që Këshilli mbyllet, merret peng ose vihet veto, ai dështon te ata që është angazhuar të ndihmojë. Nuk e kemi përgjigjen. Gjërat nuk vijnë menjëherë në diplomaci”, tha ai.

Për mekanizmin ndërkufitar në Siri, ai tha se “ne jemi dëshmitarë të një marrëveshjeje të re” që rezulton nga vetoja që i dha fund një sistemi në fuqi që nga viti 2014. Aktualisht, pika kufitare Bab al-Hawa mbetet e hapur.
”Megjithatë, popullata vendase nuk i beson qeverisë”, paralajmëroi ai, duke e përshkruar situatën si “një arbitrazh shumë delikat”.

”Megjithatë, prioriteti është sigurimi i nevojave bazë për 4,2 milionë njerëz përmes atij kalimi, i cili përpunon shumicën e këtyre nevojave”, tha ai.

Kur u pyet në lidhje me shqetësimet e ngritura nga grupet e të drejtave të njeriut në Kenia mbi brutalitetin e policisë dhe për eksportin e saj në Haiti, ai tha se një draft pritet të ndahet me anëtarët e Këshillit së shpejti.

”Megjithatë, është shumë herët për të parashikuar qëndrimet e tyre”, shtoi Hoxha.
Lidhur me situatën në Afrikën Perëndimore, ai vuri në dukje se në atë rajon kanë ndodhur tetë grushte shteti që nga viti 2020.

”Shqipëria është me vendosmëri kundër çdo kapjeje të pushtetit me forcë”, vuri në dukje ai duke theksuar se kapja ushtarake dhe përmbysja e qeverive nuk duhet të jetë kurrë zgjidhja.

Ai tha se nuk ka takime të planifikuara për Afrikën Perëndimore deri më tani.

Në lidhje me Forcën e Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Liban (UNIFIL), ai theksoi nevojën për të qëndruar në dijeni të realiteteve në terren për të zbatuar mandatin e saj.

”Për këtë qëllim, bashkëpunimi midis Forcave të Përkohshme dhe forcave të armatosura libaneze, një nga shtyllat e stabilitetit në vend, është thelbësor”, shtoi ai.