Hagë: Simatoviq dhe Stanishiq dënohen me nga 12 vjet burg për krime lufte
Mekanizmi për Gjykatat Penale në Hagë dënoi ish-udhëheqësit e sigurimit të shtetit serb, Jovica Stanishiq dhe Franko Simatoviq me nga 12 vjet burg secilin. Ata u gjetën fajtorë për të pesë pikat e aktakuzës si ndihmës, por jo pjesëmarrës në ndërmarrjen e përbashkët kriminale.
Stanishiq dhe Simatoviq do të qëndrojnë në kujdestari të Mekanizmit derisa të organizohet transferimi i tyre në vendin ku ata do ta mbështesin atë, tha gjyqtari Burton Hall.
Sipas gjyqtarit kryesues Burton Hall, Stanishiq dhe Simatoviq janë fajtorë për mbështetjen dhe ndihmën në krimet e vrasjes, dëbimit dhe persekutimit në komunën e Bosanski Samac në Bosnjë dhe Hercegovinë.
Gjithashtu, gjykata përcaktoi se Stanishiq dhe Simatoviq nuk janë fajtorë për “planifikimin dhe urdhërimin e ndonjë vepre tjetër penale nga aktakuza.”
Sipas gjyqtarit Hall, Dhoma Gjyqësore zbuloi se të dy ishin në dijeni të fushatës së persekutimit, vrasjes dhe dëbimit të jo serbëve në Kroaci dhe Bosnjë dhe Hercegovinë gjatë periudhës së treguar në aktakuzë (1991-1995), por nuk ishin pjesë një ndërmarrje e përbashkët kriminale.
“Dhoma Gjyqësore nuk gjeti që Stanishiq dhe Simatoviq kishin qëllimin e ndërmarrjes së përbashkët kriminale”, u bë e ditur në vendim.
“Kjo çështje ka një histori të gjatë, procedura filloi 18 vjet më parë kur të akuzuarit u akuzuan dhe ata u transferuan në gjykatën e Hagës,” tha gjykatësi.
Në argumentet e saj përfundimtare, Prokuroria e Hagës kërkoi që gjykata t’i dënojë ata me burgim të përjetshëm dhe mbrojtja kërkoi përsëri lirimin e tyre.
Stanishiq, një ish-nënkryetar dhe shef i Shërbimit të Sigurimit të Shtetit (DB) të Ministrisë së Brendshme serbe dhe Simatoviq, ish i punësuar në Drejtorinë e Dytë të DB të Serbisë, akuzohen për udhëheqjen, organizimin, pajisjen, trajnimin, armatosjen financimi i shërbimeve speciale, njësitë e DB dhe forcat e tjera serbe të përfshira në vrasje, persekutim, dëbim dhe transferim të dhunshëm të civilëve jo serbë nga zona të mëdha të Kroacisë dhe Bosnjë e Hercegovinës midis 1991 dhe 1995.
Aktakuza e ngritur në 10 korrik 2008 përpara Tribunalit të Hagës kishte mbetur e vlefshme në rigjykimin para Mekanizmit.
Aktakuza pretendon se Stanishiq dhe Simatoviq ishin bashkëkryerës në një ndërmarrje të përbashkët kriminale (JCE) që ishte ngritur në prill të vitit 1991 më së voni dhe ka zgjatur të paktën deri më 31 dhjetor 1995.
Është deklaruar se qëllimi i kësaj JCE ishte të hiqte me forcë dhe përgjithmonë shumicën e popullsisë jo serbe nga zona të mëdha në Kroaci dhe Bosnjë dhe Hercegovinë.
Ata akuzohen për katër akuza të krimeve kundër njerëzimit: përndjekje, vrasje, dëbim dhe veprime çnjerëzore, si dhe një akuzë për shkelje të ligjeve ose zakoneve të luftës – vrasje.
Pas gjykimit të parë në 2013, Dhoma Gjyqësore e Tribunalit të Hagës kishte vendosur që Stanishiq dhe Simatoviq nuk mund të mbaheshin penalisht përgjegjës për krimet për të cilët ishin akuzuar dhe i liroi nga të gjitha akuzat.
Pas apelit nga Prokurori i Hagës, më 15 dhjetor 2015, Dhoma e Apelit e Tribunalit kishte hedhur poshtë vendimin e shkallës së parë dhe urdhëruar që gjyqi i tyre të përsëritej.
Rigjykimi kishte filluar para Mekanizmit më 13 qershor 2017. Gjatë gjykimit, 51 dëshmitarë të prokurorisë dhe 29 dëshmitarë për të dy të akuzuarit ishin marrë në pyetje.
Simatoviq dhe Stanishiq ishin arrestuar më 13 mars 2003 në Serbi. Simatoviq është transferuar në Hagë më 30 maj dhe Stanishiq më 11 qershor 2003./kp