TI: Shqipëria vetëm 1 pikë rritje në indeksin e korrupsionit

Indeksi i Perceptimit të Korrupsionit 2022 (CPI) tregon se shumica e vendeve po dështojnë të ndalojnë korrupsionin.
CPI rendit 180 vende dhe territore në mbarë botën sipas niveleve të perceptuara të korrupsionit në sektorin publik, duke shënuar në një shkallë nga 0 (shumë e korruptuar) deri në mbi 100 (shumë e pastër).
Nga indeksi Shqipëria ka përparuar me vetëm 1 pikë, duke u vlerësuar me 36 pikë nga 35 që iishte vitin që shkoi.
Mesatarja globale mbetet e pandryshuar për më shumë se një dekadë në vetëm 43 nga 100 vende. Më shumë se dy të tretat e vendeve shënojnë nën 50, ndërsa 26 vende kanë rënë në pikët e tyre më të ulëta deri më tani.
Megjithatë përpjekjet e bashkërenduara 155 vende nuk kanë bërë asnjë përparim të rëndësishëm kundër korrupsionit ose kanë rënë që nga viti 2012.
Konflikti, siguria dhe telashet në krye
Paqja globale është përkeqësuar për 15 vjet. Korrupsioni ka qenë edhe shkaku dhe rezultati kryesor i kësaj.
Korrupsioni minon aftësinë e qeverive për të mbrojtur njerëzit dhe gërryen besimin e publikut, duke provokuar gjithnjë e më shumë kërcënime për të kontrolluar sigurinë. Nga ana tjetër, konflikti krijon mundësi për korrupsion dhe përmbys përpjekjet e qeverive për ta ndaluar atë.
Edhe vendet me rezultate të larta CPI luajnë një rol në kërcënimet që korrupsioni paraqet për sigurinë globale. Për dekada, ata kanë mirëpritur paratë e pista nga jashtë, duke lejuar kleptokratët të rrisin pasurinë, fuqinë dhe ambiciet e tyre shkatërruese gjeopolitike.
“Udhëheqësit mund të luftojnë korrupsionin dhe të promovojnë paqen menjëherë. Qeveritë duhet të hapin hapësirë për të përfshirë publikun në vendimmarrje – nga aktivistët dhe pronarët e bizneseve te komunitetet e margjinalizuara dhe të rinjtë. Në shoqëritë demokratike, njerëzit mund të ngrenë zërin për të ndihmuar në çrrënjosjen e korrupsionit dhe për të kërkuar një botë më të sigurt për të gjithë ne,” tha Daniel Eriksson, Kryeshefi Ekzekutiv i Transparency International.
Vendet në rajonin me pikët më të mira, Evropa Perëndimore dhe Bashkimi Evropian, kanë qenë në ngecje për më shumë se një dekadë ose kanë rënë gjatë pesë viteve të fundit. Ndikimi i panevojshëm mbi vendimmarrjen, zbatimi i dobët i masave mbrojtëse të integritetit dhe kërcënimet ndaj sundimit të ligjit vazhdojnë të minojnë efektivitetin e qeverive.
Në anën tjetër të indeksit, vendet me rezultate të ulëta gjithashtu nuk janë në gjendje të bëjnë përparim të rëndësishëm.
Në shumë pjesë të Amerikës, Evropës Lindore dhe Azisë Qendrore, dhe Afrikës Sub-Sahariane, kufizimet dhe sulmet ndaj hapësirës qytetare dhe lirive themelore vazhdojnë pasi kriza të shumta kërcënojnë sigurinë dhe stabilitetin, demokracinë dhe të drejtat e njeriut.
Në mënyrë të ngjashme, në vende të ndryshme të Azisë Paqësorit, autoritarizmi në rritje e zbeh funksionin e shoqërisë civile si roje, ndërkohë që shumë liderë po i japin përparësi rimëkëmbjes ekonomike mbi përpjekjet kundër korrupsionit.
Në Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut, ku pushteti i pabarabartë politik dhe ekonomik është thellësisht i ndërthurur me konfliktin, korrupsioni po minon proceset demokratike, duke shkaktuar trazira të përhapura civile dhe duke nxitur dhunën.