ICG i ofron alternativa BE-së për normalizimin e raporteve Kosovë- Serbi

Grupi Ndërkombëtar i Krizave (ICG) publikuar të martën me titull “Drejt normalizimit të raporteve në mes të Kosovës dhe Serbisë”

Kjo organizatë e ka përfshirë çështjen e Kosovës dhe Serbisë në mesin e dhjetë rasteve që, sipas kësaj organizate ndërkombëtare, rrezikojnë luftë apo eskalim në vitin 2024.

ICG ka konstatuar se Bashkimi Evropian duhet të ndërmarr katër veprime  për të  të lehtësuar një dinamikë më të mirë ndërmjet Kosovës dhe popullsisë së saj serbe

Në përmendet mos arritja e një marrëveshje ndërmjet Kosovës dhe Serbisë për çështjen e Asociacionit si dhe mosnjohjen e Kosovës nga Serbia.

“Që nga marrja e detyrës në vitin 2021, qeveria e kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, ka nxehur situatën në katër komunat veriore ku serbët etnikë janë shumicë. Refuzimi i Kosovës për t’i dhënë autonomi më të madhe popullatës së saj etnike serbe ka qenë një nga dy çështjet kryesore që e mban atë në kundërshtim me Serbinë fqinje, nga e cila ajo shpalli zyrtarisht pavarësinë në vitin 2008. Tjetra është refuzimi i Serbisë për të njohur statusin e Kosovës si shtet i pavarur , e cila është thelbësore për zhbllokimin e anëtarësimit të kësaj të fundit në organizatat ndërkombëtare si Bashkimi Evropian dhe OKB.” , thuhet në raport

“Meqenëse këto mosmarrëveshje kanë mbetur pa zgjidhje, Serbia dhe Kosova kanë ushtruar një formë të mbivendosjes së sovranitetit në veri – me Serbinë që ofron arsim dhe kujdes shëndetësor për banorët, dhe Kosovën përgjegjëse për zbatimin e ligjit dhe gjykatat – por Kurti qartazi e ka humbur durimin. me atë rregullim. Ndër të tjera, ai ka vendosur policinë e armatosur rëndë në rajon, ka vendosur një embargo ndaj mallrave serbe që u duhen banorëve, ka dëbuar institucionet serbe dhe ka ndaluar përdorimin e monedhës serbe. Qeveria e tij i ka justifikuar këto hapa pjesërisht duke përmendur kërcënimet e sigurisë, më së fundi në formën e paraushtarakëve serbë të cilët zbuloi se sillnin armatim të nivelit ushtarak nga Serbia në shtator 2023. “, vijon raporti, përcjell portali rtv21.tv

“Nën këtë presion të vazhdueshëm, mbi 10 për qind e serbëve të Kosovës kanë emigruar gjatë vitit të kaluar. Largimet përshpejtojnë një prirje para-ekzistuese: Grupi i Krizave vlerëson se deri në një e treta janë larguar në tetë vitet e fundit. Emigrimi i serbëve të Kosovës është shqetësues si për shkak të asaj që thotë për nivelet e tyre të zhgënjimit, ashtu edhe për shkak se minon rrugën më të besueshme drejt normalizimit, në të cilën Kosova do t’u jepte serbëve të saj një vetëqeverisje të konsiderueshme në këmbim të de facto nëse jo de jure. njohje nga Serbia. “, thuhet në raport

Pas këtyre vlerësimeve ICG ka dhënë disa alternativa të reja për BE-në lidhur me normalizimin e raporteve Kosovë- Serbi.

Pika e parë e që sipas ICG duhet ta ndërmarrë BE-ja është që të inkurajohet Prishtina që të rifokusojë policinë në komunat veriore në përmbushjen e nevojave të komunitetit “Dislokimet speciale të militarizuara nuk duhet të përdoren për policimin e përditshëm dhe në vend të kësaj duhet të përqendrohen në sigurinë kufitare dhe kërkimin e depove të armëve. Prishtina duhet të dërgojë më shumë oficerë serbishtfolës në rajon (në dallim nga ata që flasin vetëm shqip) dhe të angazhohet në kontakt për të përmirësuar marrëdhëniet me banorët.”, thuhet në këtë pikë.

Derisa pika e dytë kërkon që BE-ja të punojë  për të siguruar që të përmbushen nevojat e pakicës serbe veriore të Kosovës, veçanërisht në punësim, kujdes shëndetësor dhe shkollim.

“ Nëse kjo nuk mund të bëhet brenda kornizës për autonomi të pjesshme që ka qenë në diskutim për komunat me shumicë serbe (të cilat serbët i quajnë “komunitet” dhe kosovarët “asociacion”), atëherë BE-ja dhe shtetet anëtare duhet t’i bëjnë presion partive që të zhvillojnë mënyra alternative për të arritur të njëjtin qëllim.”, thuhet në pikën e dytë.

Së treti ICG sugjeron që  të inkurajohet Prishtina :që të zbusë masat e saj t ashpra të sigurisë në veri, duke përfshirë tërheqjen e dislokimeve speciale të policisë, duke premtuar lehtësim nga sanksionet dhe masa më të vogla në këmbim.’

Derisa në pikën e katërt thuhet që  të shtyhet Serbia që të bashkëpunojë plotësisht me përpjekjet, e  KFOR-it, forcës paqeruajtëse të udhëhequr nga NATO në Kosovë, për të mbyllur kufirin ndaj kontrabandës së armëve dhe për të gjetur armët e rënda që i ka furnizuar paraushtarakëve serbë të Kosovës./21Media